Kunnen we optimistisch zijn over onze economie? Het hangt ervan af wie je het vraagt. Rutte vindt Nederland een onwijs gaaf land (ik citeer) en dat geldt wat hem betreft ook voor de economie. Hij heeft de cijfers aan zijn kant.
Leve de Libra?
Vorige week werd het officieel. Facebook gaat haar eigen munt lanceren: de libra. Facebook appelleert met die naam aan de vermeende vrijheid die het doorbreken van het monopolie van centrale banken met zich meebrengt. Hoeveel vrijer we echt worden staat natuurlijk te bezien. We zijn nu afhankelijk van een handvol banken en worden bij volledige overgang… Lees het hele blogbericht
In de kern
Binnenkort moeten we een keuze maken: wind, zon, waterstof en biomassa, of toch maar kernenergie? Nuchtere denkers als cabaretier Arjen Lubach en hoogleraar voedingsleer Martijn Katan hebben de koe al bij de horens gevat. Hun conclusie: kernenergie is onvermijdelijk, als we van fossiele brandstof af willen en toch niet in het donker willen zitten. Het… Lees het hele blogbericht
Kinderarmoede verdwijnt niet door het bespreekbaar te maken
Er is veel waarover wij ons in Nederland moeten schamen. De meeste schaamdingen vallen onder de categorie Eigen Schuld, Dikke Bult. Zoals de populariteit van Baudet, de opvolger van Wilders en Fortuyn. Veel ernstiger is de toenemende armoede onder kinderen want hen treft geen blaam en hun ouders meestal evenmin. Is de wijze waarop wij… Lees het hele blogbericht
Bankenlobby
Minister Hoekstra liet weten dat kapitaal vrijer door Europa moet kunnen stromen. Hij gaat er samen met de Franse en Duitse ministers van Financiën nu echt hard aan trekken. De redenen die hij geeft overtuigen niet, zodat we ons moeten afvragen wat de echte reden is.
Een basisbaan met loon
Gemeenten die bijstandsgerechtigden een basisbaan willen aanbieden, komen er al snel achter dat het onbetaalbaar wordt. Dit probleem kan worden ondervangen door hen een basisbaan te geven met een opgepluste uitkering tot het Wettelijk minimumloon. Aldus Louis Polstra en Kees Mosselman van de Hanzehogeschool.
Afzien
Bij een aantal collega’s zette ik afgelopen week de vraag uit: wat moeten (we) onze studenten leren? – in één zin graag. Ik kreeg antwoorden binnen van economen bij universiteiten, centrale banken, pensioenfondsen, denktanks – kortom een breed palet van achtergronden.
Weg met de homo economicus
Geen econoom en Nobelprijswinnaar heeft met zijn standpunten zoveel controverse opgeroepen als Milton Friedman. Vooral bij links in het politieke spectrum. Maar ook bij sommige rechtse mensen, vanwege zijn pleidooi voor een negatieve inkomstenbelasting: een vorm van basisinkomen, alleen weggelegd voor mensen die het nodig hebben (zoals ik in deze serie verder uitwerk) Als criticus… Lees het hele blogbericht
Klimaatzorg
Voordat een uitvinding tot een nieuw product leidt, stroomt er heel wat water door de Rijn. Zou het met maatschappelijke acceptatie van inzichten ook zo zijn?
Acceptatie MMT gaat snel, maar niet bij economen
Bijna twee weken geleden sprak ik over fase 2. Inmiddels lijken we al in fase 3 te zitten. Ik heb het over de Friedman-cyclus van de Modern Monetary Theory (MMT).
Afdwingen
Hoe krijgen we het grootbedrijf zo ver dat het volgens zijn eigen logica kiest voor vergroening? Die vraag is de inzet van het eerste tekstboek ooit over de principes van duurzame financiering. In de discussie over de energietransitie worden bedrijven als vervuilers vaak tegenover de overheid als vergroener geplaatst. Auteurs Dirk Schoenmaker en Willem Schramade,… Lees het hele blogbericht
Experiment met basisbanen een stap dichterbij
Leuk zo’n gedachte van basisbanen, maar hoe reëel is dat nu? Dat vroegen de gemeenteraden van Groningen en Assen zich af. Nou, basisbanen blijken best wel haalbaar indien er aan een aantal voorwaarden is voldaan.
Waarom MMT binnenkort gaat doorbreken
Verschijnt er een nieuwe theorie aan de horizon, dan kun je in de academische gemeenschap de volgende cyclus verwachten. Stilzwijgen is de eerste fase, gevolgd door pogingen om de nieuwe theoretische benadering belachelijk te maken.
Lage-rente-spagaat
Deze week was de Kamercommissie voor Financiën op werkbezoek bij de Europese Centrale Bank. Pieter Omtzigt, Renske Leijten, Thierry Baudet en negen collega’s mochten als vertegenwoordigers van het Nederlandse volk de centrale bankiers aan de tand voelen. Een belangrijk onderwerp zal het rentebeleid geweest zijn. De ECB-rente staat al zeven jaar extreem laag, waarvan de… Lees het hele blogbericht
Wat wij van Alan Krueger (hadden) kunnen leren
Mijn speurtocht naar de schimmige grens tussen wetenschap en commercie wil ik graag onderbreken door een blog over Alan Krueger. Want lezen en schrijven over economen zoals hij geeft veel voldoening. Zelfs als zijn zelfgekozen dood op 16 maart de aanleiding is.
Over de dunne lijn tussen wetenschap en commercie (1)
Mijn blog van gisteren bevat een pleidooi van Dani Rodrik voor een stoutmoedige economische wetenschap. Die is hard nodig maar kan alleen wortel schieten als er voldoende stoutmoedige economen zijn. Economen die beschikken over een open mind en intellectuele moed, gebaseerd op een onafhankelijke positie zodat ze niet gevoelig (hoeven te) zijn voor het Grote Geld,… Lees het hele blogbericht
Pleidooi voor stoutmoedige economie
Het heeft heel lang geduurd – te lang – maar eindelijk is een van de betere economen ervan overtuigd dat het anders moet in de economische wetenschap.
Grassroots
Onlangs publiceerde ex-IMF-hoofdeconoom Raghuram Rajan The Third Pillar. Naast de pilaren van staat en markt is er de gemeenschap – in waterschappen en provincies bijvoorbeeld. Herwaardering van gemeenschap en volk hangt al een tijd in de lucht, en niet alleen ter rechterzijde. Ik denk aan David Van Reybroucks ‘pleidooi voor het populisme’ uit 2008 en Chantal Mouffe… Lees het hele blogbericht
Een andere kijk op het hoger onderwijs
Bijna voorbij is de Onderwijs-Actieweek, die vrijdag wordt afgesloten met een landelijke staking en demonstratie in Den Haag. Belangrijkste eisen: meer geld en minder werkdruk en bureaucratisering.
Te licht bevonden
Nog steeds zijn er economen die hun vakgebied graag vergelijken met de natuurwetenschappen. Vanwege hun zoektocht naar wetten die altijd en overal gelden? Vanwege hun voorkeur voor wiskundige modellen?
Wenselijkheid
Spelen inzichten uit de economische wetenschap een rol in beleid? Dat hangt ervan af, bleek afgelopen week. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) werd op het matje geroepen omdat het cijfers uit 2017 had aangeleverd, waarmee het ministerie van Economische Zaken energiekosten had doorgerekend. Het verschil met de cijfers van 2018 bleek zo groot dat… Lees het hele blogbericht
Afromen
Vorige maand kocht Groningen Seaports een stuk grond achter de zeedijk. Seaports beheert de Eemshaven en de haven van Delfzijl. Het is in handen van gemeenten en de provincie. De verkopende partij was PowerField. Deze onderneming ging in 2017 een strategisch partnership met Seaports aan om te helpen het havengebied te ontwikkelen. Dankzij berichtgeving in… Lees het hele blogbericht
Verdwenen?
Waar is Thomas Piketty gebleven? Vanaf 2014 en enige tijd daarna was hij hot. Zijn boek Le Capital au XXIè Siècle baarde veel opzien bij wetenschappers, politici, pers, maar ook bij een breder publiek.
Best News brengt slechte journalistiek
Het kan helemaal geen kwaad om te laten zien dat het soms beter gaat met sommige groepen in sommige delen van het wereld, vooral wanneer deze verbeteringen in arme ontwikkelingslanden worden gesignaleerd. Integendeel, goed nieuws geeft een ontwikkelingsorganisatie zoals bijvoorbeeld OxfamNovib en haar donateurs het blijde gevoel dat hun bijdragen niet voor niets zijn, zelfs… Lees het hele blogbericht
Brandbrief
In mijn zaterdagkrant trof ik een brief aan. Meer dan dertig schrijvers – Kadaré, Kundera, Vargas Llosa, Pamuk, Saviano, zonder uitzondering beroemde namen – beschrijven ‘het vreemde echec van Europa dat zich aftekent’ en ‘het op losse schroeven zetten van de liberale democratie en haar waarden’. Ze waarschuwen Europa, ‘het tweede vaderland voor alle vrije mensen… Lees het hele blogbericht
Democratisch geld
Laatst stond ik in Hamburg voor de keuze: zwartrijden of ergens gaan pinnen? Zo kan het gaan in Duitsland, waar Bargeld meer gewaardeerd wordt dan hier te lande. De buschauffeur stelde het zelf voor. Als ik het risico wilde nemen, zou hij me niet tegenhouden.
Tijd voor een tweede NWO (2)
Het eerste deel was een pleidooi voor een opsplitsing in NWO1 en NWO2. In het tweede en laatste deel laat ik zien welke aanpak NWO2 zou kunnen hanteren. Maar eerst aandacht voor het huidige NWO-excellentiebeleid en het Mattheüs-effect.
Tijd voor een tweede NWO (1)
NWO heeft de laatste maanden zoveel kritiek gekregen dat we serieus moeten nadenken over een opsplitsing in NWO1 en NWO2. In het eerste deel van mijn tweeluik beschrijf ik waarom dit helemaal geen raar idee is en zelfs belangrijke voordelen biedt.
Laat honderd University Colleges bloeien!
“We werken al heel lang met het marktdenken uit de jaren tachtig. Input/output criteria, rendement. Dat is zo langzamerhand uitgewerkt”. Fragment uit een interview met Jouke de Vries, sinds oktober 2018 de nieuwe bestuursvoorzitter van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG).
Boete door schuld
Je zou kunnen zeggen dat wie schulden maakt, er altijd voor moet boeten. Geld lenen kost immers sowieso geld, en als schulden niet afbetaald worden wacht een echte boete. In beide gevallen ben je meer kwijt dan je kreeg.