Verschijnt er een nieuwe theorie aan de horizon, dan kun je in de academische gemeenschap de volgende cyclus verwachten. Stilzwijgen is de eerste fase, gevolgd door pogingen om de nieuwe theoretische benadering belachelijk te maken.
Lage-rente-spagaat
Deze week was de Kamercommissie voor Financiën op werkbezoek bij de Europese Centrale Bank. Pieter Omtzigt, Renske Leijten, Thierry Baudet en negen collega’s mochten als vertegenwoordigers van het Nederlandse volk de centrale bankiers aan de tand voelen. Een belangrijk onderwerp zal het rentebeleid geweest zijn. De ECB-rente staat al zeven jaar extreem laag, waarvan de… Lees het hele blogbericht
Wat wij van Alan Krueger (hadden) kunnen leren
Mijn speurtocht naar de schimmige grens tussen wetenschap en commercie wil ik graag onderbreken door een blog over Alan Krueger. Want lezen en schrijven over economen zoals hij geeft veel voldoening. Zelfs als zijn zelfgekozen dood op 16 maart de aanleiding is.
Over de dunne lijn tussen wetenschap en commercie (1)
Mijn blog van gisteren bevat een pleidooi van Dani Rodrik voor een stoutmoedige economische wetenschap. Die is hard nodig maar kan alleen wortel schieten als er voldoende stoutmoedige economen zijn. Economen die beschikken over een open mind en intellectuele moed, gebaseerd op een onafhankelijke positie zodat ze niet gevoelig (hoeven te) zijn voor het Grote Geld,… Lees het hele blogbericht
Pleidooi voor stoutmoedige economie
Het heeft heel lang geduurd – te lang – maar eindelijk is een van de betere economen ervan overtuigd dat het anders moet in de economische wetenschap.
Grassroots
Onlangs publiceerde ex-IMF-hoofdeconoom Raghuram Rajan The Third Pillar. Naast de pilaren van staat en markt is er de gemeenschap – in waterschappen en provincies bijvoorbeeld. Herwaardering van gemeenschap en volk hangt al een tijd in de lucht, en niet alleen ter rechterzijde. Ik denk aan David Van Reybroucks ‘pleidooi voor het populisme’ uit 2008 en Chantal Mouffe… Lees het hele blogbericht
Een andere kijk op het hoger onderwijs
Bijna voorbij is de Onderwijs-Actieweek, die vrijdag wordt afgesloten met een landelijke staking en demonstratie in Den Haag. Belangrijkste eisen: meer geld en minder werkdruk en bureaucratisering.
Te licht bevonden
Nog steeds zijn er economen die hun vakgebied graag vergelijken met de natuurwetenschappen. Vanwege hun zoektocht naar wetten die altijd en overal gelden? Vanwege hun voorkeur voor wiskundige modellen?
Wenselijkheid
Spelen inzichten uit de economische wetenschap een rol in beleid? Dat hangt ervan af, bleek afgelopen week. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) werd op het matje geroepen omdat het cijfers uit 2017 had aangeleverd, waarmee het ministerie van Economische Zaken energiekosten had doorgerekend. Het verschil met de cijfers van 2018 bleek zo groot dat… Lees het hele blogbericht
Afromen
Vorige maand kocht Groningen Seaports een stuk grond achter de zeedijk. Seaports beheert de Eemshaven en de haven van Delfzijl. Het is in handen van gemeenten en de provincie. De verkopende partij was PowerField. Deze onderneming ging in 2017 een strategisch partnership met Seaports aan om te helpen het havengebied te ontwikkelen. Dankzij berichtgeving in… Lees het hele blogbericht
Verdwenen?
Waar is Thomas Piketty gebleven? Vanaf 2014 en enige tijd daarna was hij hot. Zijn boek Le Capital au XXIè Siècle baarde veel opzien bij wetenschappers, politici, pers, maar ook bij een breder publiek.
Best News brengt slechte journalistiek
Het kan helemaal geen kwaad om te laten zien dat het soms beter gaat met sommige groepen in sommige delen van het wereld, vooral wanneer deze verbeteringen in arme ontwikkelingslanden worden gesignaleerd. Integendeel, goed nieuws geeft een ontwikkelingsorganisatie zoals bijvoorbeeld OxfamNovib en haar donateurs het blijde gevoel dat hun bijdragen niet voor niets zijn, zelfs… Lees het hele blogbericht
Brandbrief
In mijn zaterdagkrant trof ik een brief aan. Meer dan dertig schrijvers – Kadaré, Kundera, Vargas Llosa, Pamuk, Saviano, zonder uitzondering beroemde namen – beschrijven ‘het vreemde echec van Europa dat zich aftekent’ en ‘het op losse schroeven zetten van de liberale democratie en haar waarden’. Ze waarschuwen Europa, ‘het tweede vaderland voor alle vrije mensen… Lees het hele blogbericht
Democratisch geld
Laatst stond ik in Hamburg voor de keuze: zwartrijden of ergens gaan pinnen? Zo kan het gaan in Duitsland, waar Bargeld meer gewaardeerd wordt dan hier te lande. De buschauffeur stelde het zelf voor. Als ik het risico wilde nemen, zou hij me niet tegenhouden.
Tijd voor een tweede NWO (2)
Het eerste deel was een pleidooi voor een opsplitsing in NWO1 en NWO2. In het tweede en laatste deel laat ik zien welke aanpak NWO2 zou kunnen hanteren. Maar eerst aandacht voor het huidige NWO-excellentiebeleid en het Mattheüs-effect.
Tijd voor een tweede NWO (1)
NWO heeft de laatste maanden zoveel kritiek gekregen dat we serieus moeten nadenken over een opsplitsing in NWO1 en NWO2. In het eerste deel van mijn tweeluik beschrijf ik waarom dit helemaal geen raar idee is en zelfs belangrijke voordelen biedt.
Laat honderd University Colleges bloeien!
“We werken al heel lang met het marktdenken uit de jaren tachtig. Input/output criteria, rendement. Dat is zo langzamerhand uitgewerkt”. Fragment uit een interview met Jouke de Vries, sinds oktober 2018 de nieuwe bestuursvoorzitter van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG).
Boete door schuld
Je zou kunnen zeggen dat wie schulden maakt, er altijd voor moet boeten. Geld lenen kost immers sowieso geld, en als schulden niet afbetaald worden wacht een echte boete. In beide gevallen ben je meer kwijt dan je kreeg.
Draagvlak
Als alle landen die in Parijs het Klimaatakkoord van 2015 tekenden zich aan hun afspraken houden, komt het niet goed. Er moet nu méér dan dat gebeuren. Dat was de belangrijkste les die ik leerde uit een rapport dat vorige week aangeboden werd aan minister Wiebes. Klimaatbeleid: kosten, kansen en keuzes verscheen in de gezaghebbende serie Preadviezen… Lees het hele blogbericht
Goud
Ook deze column is verbonden met mijn eerdere column Evidentie. Nu wordt er gerefereerd naar het begrip Causale evidentie. Wat kunnen Randomized Controlled Trials (RCTs) betekenen in evaluaties? Sommigen zeggen veel, anderen hebben twijfels. Of is er een tussenweg?
Hoe we van de universiteit weer een intellectuele werkplaats kunnen maken
Terug van lang weggeweest: demonstraties in Den Haag tegen het regeringsbeleid voor het hoger onderwijs. Op 24 november tegen het schuldenstelsel, georganiseerd door de studentenvakbond LSBv, terwijl op 14 december geprotesteerd kan worden tegen de zoveelste bezuinigingsronde. Studenten, docenten en bestuurders lijken een hechte coalitie te vormen. Hun maat is vol, want zowel docenten als… Lees het hele blogbericht
Wangedrag
Onlangs gaf Stanford-hoogleraar Anat Admati in Utrecht de jaarlijkse F. de Vries Lezing, door Jan Tinbergen ingesteld met zijn Nobelprijsgeld. Admati schreef in 2014 met Martin Hellwig het boek The Bankers’ New Clothes (‘De nieuwe kleren van de bankier’). Naast de nog altijd lage kapitaalbuffers richten Admati en Hellwig hun pijlen op de vervlechting van financiële sector,… Lees het hele blogbericht
Lampjes
Spectaculaire sterrenhemels zijn een ware toeristische attractie geworden. De Canarische eilanden, Chili, of Namibië zijn aanlokkelijke bestemmingen voor het ervaren van ’s mensen nietigheid met behoud van een comfortabele hotelkamer.
TOR
Deze column is verbonden met mijn eerdere column Evidentie. In deze column wordt gerefereerd naar het begrip Theoretische evidentie. Naast theoretische overwegingen over het type waarheidsvinding, is er de uitvoering van evaluaties. En dan gaat het over uiteenlopende belangen, die niet altijd parallel lopen. Evalueren in de praktijk betekent vaak onderhandelen, pragmatisch kiezen, duidelijk uitleggen… Lees het hele blogbericht
Evidentie
“Armoede is een gesel voor de mensheid en zet aan tot geweld”, sprak een jongeling gedreven. “Dat is vanzelfsprekend”, sprak de burgemeester afgemeten, zijn pochet vaardig herschikkend. Hij klonk gezaghebbend, omdat hij gewichtig leek te verwijzen naar iets wat algemeen wordt aangenomen. Nog gezaghebbender had het gekund, als hij “dat is evident” gezegd zou hebben…. Lees het hele blogbericht
Van werk naar geld
Werk, werk, werk was het motto van Wim Kok. Bij zijn overlijden werd gememoreerd dat voor hem participatie in de maatschappij verbonden was met werken. Dus, vond Kok, moest eigenlijk niemand onvrijwillig uitgesloten zijn van het arbeidsproces.
entreebarrières
Economen vormen zeker niet de enige professie waar (witte) mannen een dominante positie innemen en vrouwen nog een marginale rol spelen. Zie het mooie artikel over vrouwelijke architecten. Maar we zitten wel in de top-3, durf ik te beweren.
Alles van waarde heeft geen prijs?
“Alles van waarde is weerloos” schreef Lucebert in 1974. Deze dichtregel kent bijna iedereen (en wordt in allerlei varianten en contexten gebruikt). Wat veel minder geldt voor het mooie raadselachtige gedicht waaruit deze afkomstig is; voor een politiek-getinte bespreking, zie hier. Deze dichtregel is als het ware losgeraakt uit het grote geheel.
Houdbaar
De overheid moet goed op de centen letten: in eigen land moet de koopkracht krachtiger, kan men niet meer om de toenemende ongelijkheid heen, moeten de kosten van de zorgsector minder stijgen en graag ook de files korter, naast het paal en perk stellen aan het groeiend aantal vreemdelingen. Ontwikkelingssamenwerking krijgt daarom steeds minder geld… Lees het hele blogbericht
Als dit, als dat
Als we alles goed doen, kan het goed gaan’, zei Paul Romer, sinds vorige week winnaar van de Nobelprijs voor de economie, volgens Het Financieele Dagblad tijdens zijn persconferentie. Hij had het niet mooier kunnen zeggen. Enerzijds moeten we weten hoe we goed met milieu en klimaat omgaan. Daar heeft Romers werk en dat van mede-laureaat William… Lees het hele blogbericht