Het eerste deel was een pleidooi voor een opsplitsing in NWO1 en NWO2. In het tweede en laatste deel laat ik zien welke aanpak NWO2 zou kunnen hanteren. Maar eerst aandacht voor het huidige NWO-excellentiebeleid en het Mattheüs-effect.
Tijd voor een tweede NWO (1)
NWO heeft de laatste maanden zoveel kritiek gekregen dat we serieus moeten nadenken over een opsplitsing in NWO1 en NWO2. In het eerste deel van mijn tweeluik beschrijf ik waarom dit helemaal geen raar idee is en zelfs belangrijke voordelen biedt.
Laat honderd University Colleges bloeien!
“We werken al heel lang met het marktdenken uit de jaren tachtig. Input/output criteria, rendement. Dat is zo langzamerhand uitgewerkt”. Fragment uit een interview met Jouke de Vries, sinds oktober 2018 de nieuwe bestuursvoorzitter van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG).
Boete door schuld
Je zou kunnen zeggen dat wie schulden maakt, er altijd voor moet boeten. Geld lenen kost immers sowieso geld, en als schulden niet afbetaald worden wacht een echte boete. In beide gevallen ben je meer kwijt dan je kreeg.
Draagvlak
Als alle landen die in Parijs het Klimaatakkoord van 2015 tekenden zich aan hun afspraken houden, komt het niet goed. Er moet nu méér dan dat gebeuren. Dat was de belangrijkste les die ik leerde uit een rapport dat vorige week aangeboden werd aan minister Wiebes. Klimaatbeleid: kosten, kansen en keuzes verscheen in de gezaghebbende serie Preadviezen… Lees het hele blogbericht
Goud
Ook deze column is verbonden met mijn eerdere column Evidentie. Nu wordt er gerefereerd naar het begrip Causale evidentie. Wat kunnen Randomized Controlled Trials (RCTs) betekenen in evaluaties? Sommigen zeggen veel, anderen hebben twijfels. Of is er een tussenweg?
Hoe we van de universiteit weer een intellectuele werkplaats kunnen maken
Terug van lang weggeweest: demonstraties in Den Haag tegen het regeringsbeleid voor het hoger onderwijs. Op 24 november tegen het schuldenstelsel, georganiseerd door de studentenvakbond LSBv, terwijl op 14 december geprotesteerd kan worden tegen de zoveelste bezuinigingsronde. Studenten, docenten en bestuurders lijken een hechte coalitie te vormen. Hun maat is vol, want zowel docenten als… Lees het hele blogbericht
Wangedrag
Onlangs gaf Stanford-hoogleraar Anat Admati in Utrecht de jaarlijkse F. de Vries Lezing, door Jan Tinbergen ingesteld met zijn Nobelprijsgeld. Admati schreef in 2014 met Martin Hellwig het boek The Bankers’ New Clothes (‘De nieuwe kleren van de bankier’). Naast de nog altijd lage kapitaalbuffers richten Admati en Hellwig hun pijlen op de vervlechting van financiële sector,… Lees het hele blogbericht
Lampjes
Spectaculaire sterrenhemels zijn een ware toeristische attractie geworden. De Canarische eilanden, Chili, of Namibië zijn aanlokkelijke bestemmingen voor het ervaren van ’s mensen nietigheid met behoud van een comfortabele hotelkamer.
TOR
Deze column is verbonden met mijn eerdere column Evidentie. In deze column wordt gerefereerd naar het begrip Theoretische evidentie. Naast theoretische overwegingen over het type waarheidsvinding, is er de uitvoering van evaluaties. En dan gaat het over uiteenlopende belangen, die niet altijd parallel lopen. Evalueren in de praktijk betekent vaak onderhandelen, pragmatisch kiezen, duidelijk uitleggen… Lees het hele blogbericht
Evidentie
“Armoede is een gesel voor de mensheid en zet aan tot geweld”, sprak een jongeling gedreven. “Dat is vanzelfsprekend”, sprak de burgemeester afgemeten, zijn pochet vaardig herschikkend. Hij klonk gezaghebbend, omdat hij gewichtig leek te verwijzen naar iets wat algemeen wordt aangenomen. Nog gezaghebbender had het gekund, als hij “dat is evident” gezegd zou hebben…. Lees het hele blogbericht
Van werk naar geld
Werk, werk, werk was het motto van Wim Kok. Bij zijn overlijden werd gememoreerd dat voor hem participatie in de maatschappij verbonden was met werken. Dus, vond Kok, moest eigenlijk niemand onvrijwillig uitgesloten zijn van het arbeidsproces.
Toegangsbarrières
Economen vormen zeker niet de enige professie waar (witte) mannen een dominante positie innemen en vrouwen nog een marginale rol spelen. Zie het mooie artikel over vrouwelijke architecten. Maar we zitten wel in de top-3, durf ik te beweren.
Alles van waarde heeft geen prijs?
“Alles van waarde is weerloos” schreef Lucebert in 1974. Deze dichtregel kent bijna iedereen (en wordt in allerlei varianten en contexten gebruikt). Wat veel minder geldt voor het mooie raadselachtige gedicht waaruit deze afkomstig is; voor een politiek-getinte bespreking, zie hier. Deze dichtregel is als het ware losgeraakt uit het grote geheel.
Houdbaar
De overheid moet goed op de centen letten: in eigen land moet de koopkracht krachtiger, kan men niet meer om de toenemende ongelijkheid heen, moeten de kosten van de zorgsector minder stijgen en graag ook de files korter, naast het paal en perk stellen aan het groeiend aantal vreemdelingen. Ontwikkelingssamenwerking krijgt daarom steeds minder geld… Lees het hele blogbericht
Als dit, als dat
Als we alles goed doen, kan het goed gaan’, zei Paul Romer, sinds vorige week winnaar van de Nobelprijs voor de economie, volgens Het Financieele Dagblad tijdens zijn persconferentie. Hij had het niet mooier kunnen zeggen. Enerzijds moeten we weten hoe we goed met milieu en klimaat omgaan. Daar heeft Romers werk en dat van mede-laureaat William… Lees het hele blogbericht
Waar blijft de Nobelprijs voor Moedige Economen?
De Economie-Nobelprijs is vandaag toegekend aan William Nordhaus (1941) en Paul Romer (1955). De eerste voor “for integrating climate change into long-run macroeconomic analysis, de tweede voor “for integrating technological innovations into long-run macroeconomic analysis”; voor meer informatie, zie hier. Hoewel ik niet twijfel aan hun wetenschappelijke verdiensten, had ik liever gezien dat Paul Romer… Lees het hele blogbericht
Brexit is geen sommetje
Afgelopen week presenteerde Laura van Geest, directeur van het Centraal Planbureau, in Groningen de Brexit-doorrekening van het CPB op basis van een handelsmodel. In Nederland ontlenen we relatief veel van onze economische groei aan handel met Groot-Brittannië, dus wordt Nederland harder geraakt dan Frankrijk of Duitsland. De grootste klappen zijn voor Groot-Brittannië zelf (vier keer… Lees het hele blogbericht
Waarom Rutger Bregman definitief voor Milton Friedman moet kiezen
De ‘Week van het basisinkomen’ is nagenoeg voorbij. Vrijwel onopgemerkt, als je afgaat op de progressieve media. Zelfs de speciale website meldt nauwelijks activiteiten. Rechtse media daarentegen hadden meer aandacht voor het basisinkomen. Zoals Das Kapital, dat een experiment in Liverpool bij voorbaat de grond inboort. Of De Telegraaf, die schrijft over een initiatief van… Lees het hele blogbericht
Loze Lessen
Vorige week was ik in Londen met een werkgroep onder de naam ‘Is Finance Fit for Purpose?’. Tja, waar is de financiële sector eigenlijk goed voor? Werkt ze zoals dat zou moeten? Op initiatief van de ESRC (de Britse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) hadden we er een dag voor uitgetrokken om van elkaar te horen… Lees het hele blogbericht
Many results in microeconomics are shaky
Kreeg de macroeconomie de wind van voren in de eerste twee afleveringen in deze serie, dit keer richt The Economist haar pijlen op het terrein van de microeconomie. De auteur – sinds de oprichting van The Economist in 1843 altijd anoniem – heeft dit keer zijn bronnen vermeld. Zodat deze column bij uitstek geschikt is voor… Lees het hele blogbericht
Hoe de financiering van het hoger onderwijs slachtoffers maakt op de woningmarkt
Waarom universiteiten en hogescholen zo graag buitenlandse studenten willen hebben, daarover ging de eerste aflevering van mijn serie “Studeren in de 21e eeuw”, waarin ik mij voorlopig beperk tot Nederland. Daarna schreef ik over het fenomeen dat studenten steeds meer gebruik maken van huurtoeslag. Deze twee trends staan niet los van elkaar, zoals ik in… Lees het hele blogbericht
De staatsbank als back-up
Het cliché van de maand is ‘lessen trekken uit de crisis’. Ik heb er wel een paar. Je zou bijvoorbeeld denken dat er in die tien jaar wel een back-upsysteem ontwikkeld werd. Volgens sommigen ontstond midden in de crisis inderdaad een alternatief voor ons geldsysteem. ‘Voor libertairen zal het heel aantrekkelijk zijn, als we het… Lees het hele blogbericht
Economists still lack a proper understanding of business cycles
Zou Nobelprijswinnaar Robert E Lucas Jr. in de spiegel durven kijken, hij zou zich diep (moeten) schamen. In 2003 zei hij in een lezing voor de leden van de American Economic Association, de beroepsvereniging van US-economen, dat “macroeconomics […] has succeeded: its central problem of depression prevention has been solved”. Vijf jaar later, nu tien… Lees het hele blogbericht
De Turkije-express
Tien jaar na ‘de’ crisis zitten we midden in de Turkse valutacrisis. Financiële crises zijn voorspelbaar vanaf een zeker punt. Econoom Robert Aliber uit Chicago spreekt van een ‘point of no return’. IJsland bijvoorbeeld passeerde dat punt in 2005, jaren voordat de banken er in 2008 implodeerden. Erdogan ziet een financiële oorlog van het Westen,… Lees het hele blogbericht
Studenten snoepen van de huurtoeslag – en dat is niet in orde
Dat gebeurt niet vaak dat ik instem met een standpunt van de VVD. Dit keer wel, althans gedeeltelijk. De VVD was bij de laatste verkiezingen de enige partij die pleitte voor afschaffing van de huurtoeslag voor studenten. Dat vind ik een goed voorstel, maar in tegenstelling tot de VVD wil ik ter compensatie de basisbeurs… Lees het hele blogbericht
Oorzaken economische groei voor economen nog steeds groot mysterie
Mijn vorige artikel was een pleidooi aan mijn collega-economen om te oefenen in bescheidenheid. Niet als vrijblijvende oproep, zoals ik sterk de indruk kreeg bij de publicatie van Harry van Dalen en Kees Koedijk. Maar door concreet aan te wijzen op welke terreinen economen nog met lege handen staan. Of nog beter: door te benoemen welke… Lees het hele blogbericht
Wanneer gaan economen eindelijk de boel eens opruimen?
Na de financiële crisis leek het even dat economen zich een stuk bescheidener gingen opstellen, althans op het gebied van de macro-economie. Of dachten ze eerder aan het spreekwoord ‘als je geschoren wordt, moet je stil zitten’? Nadat enkele hogepriesters van de economenkaste, zoals Alan Greenspan en Paul Krugman, eventjes het boetekleed aantrokken, lijkt het… Lees het hele blogbericht
Minder bullshit graag
Het reces in de politiek nodigt uit tot reflectie. Kamervoorzitter Khadija Arib sprak bij het laatste debat van ‘methodes die niet thuishoren in onze parlementaire democratie’. Wat zouden we in het politieke métier graag anders gedaan zien worden? Minder bullshit, dat zou mooi zijn. En dan heb ik het niet alleen over Thierry Baudet, Pieter… Lees het hele blogbericht
Bad guy versus bad guy
Het bezoek van Juncker aan Trump vorige week ter afwending van een handelsoorlog had een onvermijdelijke framing. Bad guy versus good guy. Trump is onnozel, egoïstisch, leugenachtig, amoreel. Ik geef slechts de feiten. Geplaatst tegenover zo’n figuur werd Juncker geframed als de stem der rede, de integere elder statesman uit Europa die op het uur van de waarheid de… Lees het hele blogbericht