Het moet een van de betere pubquizvragen zijn: waar en wanneer verscheen de laatste Raming Centraal Economisch Plan, en welke instantie publiceerde het? Nee, niet Gosplan, Moskou 1988, maar het Centraal Planbureau (CPB), Den Haag 2021. Vorige week woonde ik een seminar bij – vanuit mijn zolderkamer uiteraard – van de Koninklijke Nederlandse Akademie van… Lees het hele blogbericht
Eigen schuld, dikke bult
Natuurlijk stortregende het uiteenlopende verklaringen voor het zware verlies dat linkse partijen bij afgelopen verkiezingen hebben geleden. Ook bij de PvdA kun je spreken van verlies want zij herstelde zich niet van de enorme optater die zij vier jaar geleden moesten incasseren.
Op non-actief
Je bent iets kwijt wat je hoog nodig hebt en dus ga je zoeken. Als de zoektocht na enige tijd tevergeefs lijkt te zijn, kun je het beste de handdoek in de ring gooien. Want vaak zie je dan pas het betreffende voorwerp voor je voeten liggen. Op een vergelijkbaar wondertje hoop ik, door nu… Lees het hele blogbericht
Eén achteruit, twee vooruit
De coronacrisis doet de economie geweld aan, maar biedt ook kansen om haar blijvend te verbeteren. Want het moet vaak eerst slechter worden voordat het beter gaat. Dirk Bezemer De verkopen van de Duitse auto-industrie in de eerste vijf maanden van het jaar zijn sinds 1975 niet zo laag geweest. De overheid schoot op 3 juni… Lees het hele blogbericht
Oplossingen
Dirk Bezemer De Nederlandse Vereniging van Banken publiceerde eerder deze maand haar Zevende Corona Monitor. We lezen erin dat de banken 155.000 ondernemers en 32.000 consumenten ‘financieel meer lucht gaven’ door uitstel van aflossing te geven en door leningen te verstrekken, ten bedrage van negentien miljard euro. De Monitor past bij de succesvolle framing, ook… Lees het hele blogbericht
Goed voorstel gaat niet ver genoeg
Prima voorstel van D66 om iedere student een basisbeurs van 300 euro te geven, en niet langer recht op huur- en zorgtoeslag. Maar het is niet voldoende om meer talenten uit kwetsbare milieus te laten profiteren van de ‘zegeningen van hoger onderwijs’ .
Kritisch denken kun je leren
Ik heb flink wat kritiek op het huidige hoger onderwijs, zo weet de trouwe lezer van mijn blog. Maar heb ik ook een concreet alternatief? – naast mijn oproep Laat honderd University Colleges bloeien. Hieronder presenteer ik beknopt een thema voor een bachelorscriptie, dat in principe in elke gamma-opleiding kan worden toegepast.
Verwarring
De afgelopen maanden verschenen er boeken met titels als Ontspoord kapitalisme, Fantoomgroei en Ruw ontwaken uit de neoliberale droom – maar ook Met ons gaat het nog altijd goed. Wat is het nu? Gabriël van den Brink signaleert in Ruw ontwaken ‘een woede die maar niet verdwijnt’. Maar de onderbouwing met enquêtemateriaal wordt te weinig met andere cijfers geconfronteerd. Respondenten vinden bijvoorbeeld al… Lees het hele blogbericht
Mondeling in tijden van Corona
Eindelijk klapt iemand van de Trump-clan uit de school. Vandaag, 14 juli, publiceert Simon & Schuster een boek over Donald Trump, geschreven door zijn nicht, Mary Trump. Een van haar onthullingen: Donald werd geaccepteerd op de prestigieuze Wharton Business School omdat iemand anders zijn schriftelijke toelatingsexamen heeft gemaakt – natuurlijk tegen betaling. Het verbaast mij… Lees het hele blogbericht
Wordt het onderwijs beter dankzij Corona-crisis?
In het onderwijs biedt de vakantieperiode eindelijk de rust die nodig is na te denken over de toekomst, en lessen te trekken uit het afgelopen jaar. Om deze reflectie te stimuleren en inspireren, publiceer ik drie nogal uiteenlopende artikelen over deze belangrijke maatschappelijke sector. Vandaag het eerste, dat overigens deels al eerder op dit blog… Lees het hele blogbericht
Eigenbelang
Het zuiden van de eurozone is de kip met de gouden eieren van de Nederlandse economie. Voor de prijs van vier kopjes koffie per jaar per Nederlander willen Rutte en Hoekstra die kip nu slachten. Dat zijn de kosten voor Nederland van het coronaherstelplan van de Europese Commissie ter waarde van 750 miljard euro, volgens… Lees het hele blogbericht
Pensioen
Nadat de FNV vorige week het pensioenakkoord toch niet had goedgekeurd, verscheen er een erg chagrijnige minister Wouter Koolmees op de televisie. Pensioenen zijn z’n hobby, en hier heeft hij jaren voor gewerkt. In het akkoord gaat de fictieve rekenrente van tafel, kortingen worden nu vermeden maar komen later net zo goed nog, de belofte… Lees het hele blogbericht
Omkering
Vorige week was Klaas Knot in de Tweede Kamer. Zijn advies: maak je vooral niet te snel zorgen over de staatsschuld die nu snel oploopt. Wacht tot na volgend jaar voordat je die terug gaat brengen. En doe het dan vooral niet te snel. Omdat iets als corona slechts ééns in de honderd jaar gebeurt,… Lees het hele blogbericht
Blauwe trots
Het virus als sociaal-economische katalysator: hoe meer je erop gaat letten, hoe meer je het ziet. Een faillissementengolf in de olie-industrie: werd al verwacht, wordt dramatisch. Druk om gezonder te gaan leven: was er al, maar extra omdat je er de ic mee kunt vermijden. Het fietsvriendelijke vrijmaken van binnensteden: altijd al sympathiek idee, nu… Lees het hele blogbericht
Eisen
Er woedt een heuse controverse in economenland. Aanleiding is een brief in de Volkskrant door Ewald Engelen, Marcia Luyten en Jeroen Smit. Ze betogen dat overheidssteun voor grote beursgenoteerde bedrijven die niet sociaal rechtvaardig en duurzaam opereren, een lening moet zijn, geen gift. In Denemarken gebeurt dat al: bedrijven die nu dividend uitbetalen, eigen aandelen terugkopen of geregistreerd… Lees het hele blogbericht
Krijgt het onderwijs nu pas een ICT-omslag?
Dat we op sommige terreinen veel te afhankelijk zijn geworden van het buitenland is nu wel duidelijk. Bij mondkapjes vooral van Chinese bedrijven, bij testmateriaal van het Zwitserse Roche. Vrijwel geen aandacht is er voor de omgekeerde situatie: op andere terreinen is er eveneens een te grote afhankelijkheid, juist omdat er te weinig wordt uitbesteed…. Lees het hele blogbericht
Van Corona naar Green
Nood breekt wet, laat ook de Corona-crisis weer zien. Monetaire financiering van overheidsuitgaven is niet langer taboe. Nu moeten we doorpakken, door geldschepping te gebruiken voor een Green New Deal van onderop.
Is sociale wetenschap moeilijker?
Mijn vorige blog – waar blijft de psychosociale Corona-test? – heeft in kleine kring enige kritiek gekregen.
Post-Corona
Nog maar enkele maanden geleden was ‘monetaire financiering’ een spannende, gevaarlijke mogelijkheid die de Europese Centrale Bank (ECB) misschien moest gaan inzetten om de inflatie op gang te krijgen. ‘Monetaire financiering’ van overheidstekorten wordt ook wel ‘helikoptergeld’ genoemd, met dank aan woordkunstenaar en monetair econoom Milton Friedman, die de term in 1969 bedacht. Normaal gesproken… Lees het hele blogbericht
Nu alle pijnpunten zijn blootgelegd
Een economische klap van deze omvang heeft Nederland na de Tweede Wereldoorlog nooit meegemaakt. Het coronavirus leert ons een lesje. Maar wat doen we ermee? Het is tijd voor het wensdenken. Het is 2045. De premier heeft zojuist de zweeftrein Amsterdam-Groningen in gebruik gesteld. Het is de voltooiing van een in 2024 ingezet project, waarin… Lees het hele blogbericht
Waar blijft de psycho-sociale Corona-test?
Virologen, microbiologen en epidemiologen, zij lijken nu de enige wetenschappers die ertoe doen. Over de hele wereld zijn deze druk in de weer met het verbeteren van moleculaire en serologische testen, het ontwikkelen van een Corona-vaccin en zoeken naar antistoffen die ons minder vatbaar maken voor besmetting. Zijn gamma-wetenschappers bezig met iets vergelijkbaars? Bijvoorbeeld een… Lees het hele blogbericht
Uitknop
Het is onkies om het te zeggen in deze tijd van dagelijkse dodenlijsten. Maar de klimaatramp in slow motion is nog altijd een grotere bedreiging dan het razendsnelle virus, dat over achttien maanden bedwongen is. De coronacrisis lost in één klap vier van onze grootste problemen op. Voor even, dat is waar, maar met een… Lees het hele blogbericht
Bestrijding Corona-crisis vereist creatief ‘marktonderzoek’
Virologen, microbiologen en epidemiologen, zij lijken momenteel de enige wetenschappers die ertoe doen. Sociale wetenschappers komen niet verder dan vaststellen dat de regering onhandig of verkeerd communiceert. Of dan concluderen dat de huidige lockdown straks zowel een geboorte- als een scheidingsgolf teweeg zal brengen. Voor dit soort uitspraken hoef je echt niet hooggeleerd te zijn…. Lees het hele blogbericht
Thuis
Beduusd zitten we thuis. Blaise Pascal schreef in zijn Pensées (1670) dat de oorzaak van alle ellende is dat mensen niet gewoon binnen kunnen zitten – een gedachte die onverwacht actueel geworden is. Intussen hebben we veel tijd om na te denken. Iedere econoom die ik deze dagen spreek (bel, mail, app) probeert te begrijpen wat er… Lees het hele blogbericht
Disruptie-theorie van Christensen in een notedop
De trouwe lezer die nu een nieuwe blog verwacht, moet ik helaas teleurstellen. Hieronder staat de bijlage van mijn eerdere artikel over de levensloop van Clayton M. Christensen, vanwege zijn overlijden op 23 januari dit jaar. Om allerlei redenen bleek het achteraf handiger om de zaak te scheiden. Zo hadden sommigen meer aan de bijlage… Lees het hele blogbericht
What is science (supposed to be)? A very short answer
Wat is wetenschap en hoe doe je wetenschappelijk onderzoek? Bij de beantwoording van deze vragen lijken sociale wetenschappers slechts twee smaken te kennen.
Coronakansen
Er is weer een crisis, dus het duurt niet lang of er gaan Lessen Uit De Crisis Getrokken Worden. Ik neem alvast een voorschot. Elke crisis is ook een kans, en dat geldt zeker voor de coronacrisis. De eerste les is dat we nog sterk afhankelijk zijn van olie – niet alleen voor onze industrie,… Lees het hele blogbericht
Rechts kaapt Keynes
Keynes-biograaf Lord Robert Skidelsky is een van de bekendste progressieve economen in het Verenigd Koninkrijk. Hij schreef afgelopen week op economenforum Project Syndicate over de balans tussen monetair en fiscaal beleid, een balans die volgens hem aan het verschuiven is. Als hij gelijk krijgt, is dat het einde van een tijdperk, maar anders dan hij… Lees het hele blogbericht
God hebbe zijn ziel, wij zijn lichtend voorbeeld
Precies een maand geleden, op 23 januari, hebben we een groot man verloren: Clayton M. Christensen. Groot in lengte, hij was 2,03 meter lang, en vooral groot in de wetenschap. Iedere consultant of bedrijfskundeprofessor die serieus genomen wil worden op het gebied van innovatie(management), noemt en roemt zijn theorie over disruptie, al begrijpt niet iedereen… Lees het hele blogbericht
De uitbuit-economie
In Economisch-Statistische Berichten, lijfblad van Nederlandse beleidseconomen, verscheen vorige maand een uitstekend en onrustbarend artikel. De Rotterdamse hoogleraar Bas Jacobs waarschuwt erin voor een aantal misverstanden die onder beleidseconomen slachtoffers maken. Het gevolg is dat bij Financiën en CPB gedacht wordt dat onze overheid maar beter niet kan investeren. Kan het gekker, denkt de leek. Zowat de… Lees het hele blogbericht